Sääʹmkulttuur

Kaʹdreʹl da leuʹdd

Leuʹdd

Säʹmmlai musiikk lij reeʹǧǧes da määŋgpeällsaž, tõõzz kollai nuâkkamlaaul, reäggamviirs, jieʹli jiõni jeuǯǯmõš, puõccui kõččmõš da reeppai njaukktummuš. Õhtt kõskksain lij leuʹdd äʹrbbvuõtt. Leeuʹdi suõmi rajjõõzz liâ tääʹrǩeld tääʹsstiâddum. Leša leeuʹdid nuʹtt-i eʹtǩǩee påđđsânji da teeʹkst rytmmtem nääʹll lij leuʹddjeei jiiʹjjes mallšaž.

Leeuʹdid räjja vueʹss-sââʹjest jiiʹjjes jieʹllem ǩiâvvmõõžžin leʹbe ǩeän-ne jeeʹres jieʹllmest. Sääʹn da suõm siiʹsǩee äʹrbbvuõđlen jiânnai viiʹttjummšid, da leeuʹdest säʹtte peäggted ǩeän-ne ǩiâvvmõõžžid, kook ävvne pâi kulttuur seʹst jälsteei oummid leʹbe mainnâz leʹjje pâi õhttõõzz teâđast da fiʹttjemnalla.

Leuʹddäʹrbbvuõtt leäi muõkkšõõvvâm ǩiõl da kulttuur nânsmummšest leša ǩiõl da kulttuur jällʼjâʹttem määinast leuʹddäʹrbbvuõtt lij jeällõõttâm mååusat.

 

Kaʹdreʹl

Kaʹdreʹl lij rämmai hooddsõs nelljčiõkk ååʹblǩest siõrrâm ååʹbleǩtanss-šlaajj. Kaʹdreʹl vuâđđ lij 1700-looǥǥ Franskkjânnmest, koʹst tõt lij jåttjõõvvâm Ruõšš da Kaʹrjjel pääiʹǩ Peäccma da pieʹǩǩensäʹmmlai kulttuur. Mäʹtǩǩâsttmen Peiʹvvkoonǥõõzz  kueʹrncest Kuâlõõǥǥ njarggmaddu tõt lij mottjõõvvâm samai jiiʹjjesnallšem, määŋgmåkksaid ååʹblǩid siiʹsǩeei määŋg minuutt piʹštti sääʹm kaʹdrâʹllen.

Kaʹdreʹl siõʹrre jäänmõssân nääimast da jeeʹresnallšem prääʹznǩin garmaan, njäʹlmmgarmaan da laulli suõmsiõrrmõõžžin. Tõn liâ kõččâm še vuõddmâsttõõllâm siõrrân.Tät kuâsttai paar vaaitem siõrrâm joortõõzzâst da oumm-siõrrji kõskksai viõǥǥ čuäitõõzzâst, koid kåčča še ååʹreskaaʹni tuõrrmõššân. Ânnʼjõžääiʹj sääʹmmkaʹdreʹl vuäinn tanssčuäitõõzzin da äʹrbbvuõtt-tansskuursin da Čeʹvetjääuʹr škooul päärnai prääʹznǩin da jeeʹres noorõõttmõõžžin.

Image